Adineko pertsonak
Adineko pertsonentzako arreta zerbitzuak
Desgaitasuna/mendekotasuna duten pertsonei beren gaitasun juridikoa baliatzen laguntzea
Desgaitasuna duten pertsonei beren gaitasun juridikoa baliatzen laguntzeko legeria zibila eta prozesala erreformatzen duen 8/2021 Legearen oinarria da pertsona guztiek eskubide eta baldintza berdinak izan behar dituztela gaitasun juridikoari dagokionez, eta zenbait berrikuntza sartzen ditu pertsonaren eskubideak, borondatea eta lehentasunak errespetatzen direla ziurtatzeko.
Laguntzeko figurak eta neurriak
Pertsona batek ezarritako neurriak dira, etorkizunean gaitasunik ez izatea aurreikusita.
Laguntza behar duen pertsonak erabaki dezake nork emango dituen laguntza horiek; bere buruari edo ondasunei buruzko neurri zehatzak; laguntza horiek emango dituen pertsonak izango dituen ahalmenen irismena; gehiegikeriak, interes gatazkak edo eragin bidegabea saihesteko babesak: bai eta neurri horiek berrikusteko mekanismoak eta epeak ere.
Borondatezko neurri horiek notario eskritura publikoan ezarri behar dira, eta, jasota gera daitezen, notarioak ofizioz komunikatuko dizkio Erregistro Zibilari.
Izatezko zaintza betetzen ari den pertsonak edo desgaitasuna duen pertsona baten gaitasun juridikoa gauzatzeko laguntza eman nahi duenak bere eginkizuna betetzen jarraituko du, baita borondatezko laguntza neurriak edo neurri judizialak badaude ere, baldin eta neurri horiek behar bezala aplikatzen ez badira.
Agintaritza judizialak neurriak ezartzen ditu borondatezko neurririk eta izatezko zaintzarik ez dagoenean, edo nahikoak ez direnean. Ordezko neurriak eta neurri osagarriak dira, pertsonak bere gaitasun juridikoa egikaritzean duen ahalik eta autonomia handiena errespetatuko dutenak, eta haren borondateari, nahiei eta lehentasunei erantzungo dietenak beti.
Kuradoretza
Laguntza neurri formal bat da, eta laguntza jarraitua behar dutenei aplikatuko zaie. Haren edukia eta hedadura ebazpen judizialean zehaztuko dira, desgaitasuna duen pertsonaren egoerarekin eta inguruabarrekin eta haren laguntza beharrekin bat etorriz. Ebazpen horretan zehaztuko da zer egintzatarako behar den kuradorearen esku hartzea.
Defentsa judiziala
Figura hori ezartzen da desgaitasuna duen pertsonaren laguntza beharra noizbehinkakoa denean, nahiz eta errepikakorra izan, hau da, jardueraren baterako edo batzuetarako laguntza behar denean, eta batzuetan laguntza hori behin baino gehiagotan errepika daitekeenean.
Neurri horiek berrikusteko eska daiteke hori justifikatzen duten inguruabarrak dauden bakoitzean. Hala ere, ofizioz berrikusiko dira hiru urtean behin edo, salbuespen gisa, sei urtean behin.
Beste zerbitzu batzuk
Mendekotasun graduak aitortzea da lehen urratsa mendekotasuna duten pertsonentzako zerbitzuak edo prestazioak eskuratzeko.
Pertsona bat mendekotasun egoeran dagoen jakiteko, beharrezkoa da egitea Informazio Bulegoan eskaera egiten duen pertsonari kasuan kasuko balorazioa. Bulego horretan, diziplina anitzeko pertsona talde espezializatu bat izango dute, profil soziosanitarioa eta berariazko prestakuntza dauzkana, Mendekotasun Egoeraren Balorazio Baremoa (MBB) aplikatzeko.
Mendekotasun egoeran edo mendekotasun arriskuan dauden pertsonei laguntzeko zerbitzua da, etxean egon ahal izan daitezen; hartara, etxeko laguntza eta arreta pertsonala eskaintzen ditu, etxean moldatzen eta gizarteratzen laguntzeko eta, aldi berean, bakartze egoerak saihesteko.
Zerbitzu honek aukera ematen die gizarte eta familia sareko kide diren eta landa ingurunean bizi diren pertsonen zaintzaileei zaintzako eta autozaintzako ezagutzak eta trebetasunak eskuratzeko, nola zaintzaileen zaintzak hala bizi kalitatea hobetzearren: elkarri laguntzeko taldeak, etxez etxeko laguntza psikologikoa, inguruneko egokitzapenetan etxez etxeko aholkularitza eta eguneroko bizitzako jardueretan entrenatzeko jarraibideak.
Eguneko zentroak adineko pertsonentzat
Muga fisiko eta/edo psikikoak direla eta, pertsonen ohiko ingurunean beren beharrak behar bezala ase ezin dituzten eta mendekotasuna duten adineko pertsonei banako arreta osoa aldi baterako edo betiko eta egunez eskaintzen dieten arreta zentroak dira.
Zentro horien helburua arreta jasotzen dutenen autonomia pertsonalaren maila hobetzea da, haien muga funtzionalak konpentsatzea eta ohiko zaintzaileei laguntza ematea. Prebentzio-prestazioak eta laguntzaileak bultzatzen dira, pertsonek haien autonomia mantendu eta bere inguruan parte hartu ahal izan dezaten.
Ondokoak eskaintzen dira:
-
Zainketa pertsonalizatuak gaitasun fisiko, psikologiko eta sozialei eusteko eta gaitasunok indartzeko.
-
Higieneko, jantokiko eta osasunaren jarraipeneko zerbitzuak.
-
Garraio egokituaren zerbitzua.
-
Bi zentrotan, asteburuetan eta jaiegunetan ematen da zerbitzua.
Eguneko arretarako landa zentroak
Egunean zehar, laguntza zerbitzuak ematen dituzten laguntza zentroak eta zentro komunitarioak dira, eta laguntza hori autonomia aldakorra duten adinekoei ematen diete eguneroko bizitzako jardueretan eta aisialdiko eta denbora libreko jardueretan; hain zuzen ere, etxean bizi kalitate onargarriarekin bizitzen jarraitzeko aukera ematen dieten familia egiturari edo laguntza sareari eusten dieten adinekoei.
- Zentroan egun osoa edo erdia egon daiteke.
- Otorduetan bakarrik ere joan daiteke, edo bainu geriatrikoa edo ikuztegi zerbitzua eska daiteke.
- Garraio zerbitzua dauka.
Eguneko arreta landa eremuko egoitzetan eta etxebizitza komunitarioetan
Egoitza eta etxebizitza komunitarioetako eguneko arreta zerbitzu bat da mendekotasuna duten edo mendekotasunik ez duten edo mendekotasun arina duten adinekoentzat, etxebizitza komunitarioen kasuan, eta aukera ematen du eguna egoitza zerbitzu batean igaro ahal izateko eta zentroko eguneroko jardueretan parte hartzeko.
-
Otorduetan bakarrik joan daiteke zentrora, edo bainu geriatrikoa edo ikuztegi zerbitzua eska daiteke.
-
Garraio egokituko zerbitzua dago.
Mendekotasuna duten adineko pertsonentzako egoitza
Ostatu zerbitzua, ohiko etxebizitza izateko, aldi baterako edo betiko, mendekotasun egoeran dauden eta ohiko ingurunean euren beharrizanak behar bezala ezin asebete ditzaketen adinekoentzat; halaber, ostatu aukera arinagoak behar dituztenentzat dira, laguntza handiagoa behar dutelako, banakako arreta integrala eskainita.
Honako helburu hauek dituzte:
-
Erabiltzaileen ongizate fisikoa eta emozionala hobetzea.
-
Autonomia pertsonalari eustea.
-
Eguneroko bizitzako jarduerak aurrera eramateko beharrezkoak diren zainketak eta laguntza pertsonala bermatzea.
-
Garapen pertsonala eta bere bizitzari buruzko erabakiak hartzeko gaitasuna sustatzea.
-
Komunitatean parte hartzeko aukerak eskaintzea.
-
Laguntzako familia eta gizarte sareei eustea sustatzea.
-
Segurtasun sentipena areagotzea.
Zaintzaileen etengabeko presentzia bermatzen da, zainketa pertsonalak, zerbitzu medikoak eta erizaintzakoak eskaintzen dira, eta diziplina anitzeko talde baten laguntza ere bai, egoiliarren ongizatea, fisikoa, psikologikoa eta soziala lortzera bideratua.
Etxebizitza komunitarioak
Adinekoentzako etxebizitza komunitarioak erabiltzaileen ohiko ingurunean daude. Baditu eginkizun hauek betetzeko langileak: gizarte laguntza, bitartekaritza eta gainbegiratzea, bai eta arreta pertsonala eta etxeko laguntza ere.